Το πρόγραμμα LIFE18 IPE/GR/000013 συγχρηματοδοτείται
από πρόγραμμα LIFE της ΕΕ και το Πράσινο Ταμείο.
ΠΟΤΕ ΕΙΝΑΙ ΕΠΙΚΙΝΔΥΝΟ ΕΝΑ ΠΡΟΪΟΝ;
Τα περισσότερα οικιακά προϊόντα δεν είναι
επιβλαβή αν χρησιμοποιούνται σύμφωνα με τις
οδηγίες στην ετικέτα αυτών. Ωστόσο, αυτά
μπορεί να γίνουν επιβλαβείς εάν
χρησιμοποιηθούν ή αποθηκευτούν ακατάλληλα ή
εάν απορριφθούν χωρίς να έχει αδειάσει
πλήρως το περιεχόμενο τους.
ΠΟΙΑ ΕΙΝΑΙ
«Επικίνδυνα Οικιακά Απόβλητα (ΕΟΑ)» ορίζονται
ως: τα απόβλητα που θα μπορούσαν δυνητικά να
αυξήσουν τις επικίνδυνες ιδιότητες των
αποβλήτων κατά την επεξεργασία- διάθεση τους.
ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΤΕΡΑ
Αυτό το ρεύμα αποβλήτων αφορά κυρίως
ορισμένες χημικές ουσίες ή προϊόντα οικιακής
χρήσης και ιδίως αυτά που περιέχουν
δεκατέσσερις (14) ουσίες προτεραιότητας, όπως
αυτές προκύπτουν από σχετική μελέτη που
εκπονήθηκε για λογαριασμό της ΕΕ
(WRc Ref: CO 5089-2).
Οι ουσίες προτεραιότητας είναι:
● Αρσενικό | ● μόλυβδο | ● κάδμιο |
● χρώμιο | ● χαλκός | ● νικέλιο |
● υδράργυρος | ● ψευδάργυρος | ● κυανιούχο νάτριο |
● βενζόλιο | ● τετραχλωροαιθυλένιο | ● τριχλωροαιθυλένιο |
● τετραχλωρομεθάνιο | ● πολυχλωριωμένα διφαινύλια /τριφαινύλια (PCB’s) |
Τα παραπάνω στοιχεία εντοπίζονται
στα εξής προϊόντα οικιακής χρήσης:
- Φιάλες Αεροζόλ (εφόσον περιέχουν ποσότητα
αναφλέξιμου υλικού ή χημικώς ασταθή υλικά) - Βερνίκια/ χρώματα (εφόσον περιλαμβάνουν
διαλύτες ή βαρέα μέταλλα και δεν έχουν αφυγρανθεί) - Εντομοκτόνα – Εντομοαπωθητικά (με ληγμένη
ημερομηνία ή συσκευασίες) - Γεωργικά φάρμακα (παρασιτοκτόνα, ζιζανιοκτόνα,
μυκητοκτόνα) (με ληγμένη ημερομηνία ή συσκευασίες) - Καθαριστικά/ συντηρητικά / γυαλιστικά ξύλου
- Κόλλες (διάφορες)/ ρητίνες
- Λαμπτήρες/ σωλήνες φθορισμού και άλλα απόβλητα
περιέχοντα υδράργυρο - Μελάνια/Μελανοδοχεία/Τόνερ
- Διαλύτες αφαίρεσης χρωμάτων
- Παλιά φάρμακα (με ληγμένη ημερομηνία)
- Παλιές μπαταρίες (διάφορες) μίας χρήσης ή
επαναφορτιζόμενες - Προϊόντα Καθαρισμού/ αποφρακτικά (εφόσον
περιέχουν διαβρωτικά οξέα ή καυστικά αλκάλια) - Υλικά απολύμανσης
Καθαριστικά προϊόντα και
προϊόντα ατομικής υγιεινής
Τα καθαριστικά προϊόντα όπως απορρυπαντικά
πλυντηρίου, πιάτων, καθαριστικά κουζίνας,
μπάνιου καθώς και τα προϊόντα ατομικής
υγιεινής (καλλυντικά, βαφές μαλλιών, στιλβωτικό
νυχιών, προϊόντα αφαίρεσης στιλβωτικού νυχιών
κ.λπ.), περιέχουν συχνά διαλύτες, οξέα, βάσεις,
λειαντικά, επιφανειοδραστικές ουσίες,
στιλβωτικά και άλλα επικίνδυνα συστατικά.
Μεταξύ άλλων κινδύνων, μπορεί να είναι
εύφλεκτα ή διαβρωτικά.
Χρώματα, βερνίκια, μελάνες και κόλλες
Τα χρώματα είναι μείγματα διαλυτών, χρωστικών
ουσιών, ορυκτών, ρητινών, επιφανειοδραστικών
ουσιών και άλλων πρόσθετων. Ένα κλάσμα του
προϊόντος καταλήγει στο αποχετευτικό δίκτυο
και στα επιφανειακά ύδατα μετά τον καθαρισμό
των πινέλων και των περιεκτών. Κατά τη
διάρκεια της χρήσης τους και στο τέλος του
κύκλου ζωής τους, τα χρώματα που περιέχουν
διαλύτες απελευθερώνουν στην ατμόσφαιρα
πτητικές οργανικές ενώσεις.
Παρασιτοκτόνα οικιακής χρήσης
και κηπουρικής
Τα παρασιτοκτόνα είναι ουσίες που περιέχονται
ως δραστικές ουσίες σε φυτοπροστατευτικά
προϊόντα και σε βιοκτόνα. Παρότι τα
παρασιτοκτόνα οικιακής χρήσης
παρασκευάζονται ειδικά για μη
επαγγελματική/οικιακή χρήση, περιέχουν
δραστικά συστατικά που είναι τοξικά και για
άλλα φυτά και ζώα εκτός από εκείνα για τα
οποία προορίζονται, ιδίως για φυτά
(ζιζανιοκτόνα), έντομα (εντομοκτόνα) ή μύκητες
(μυκητοκτόνα). Ορισμένα παρασιτοκτόνα μπορεί
να είναι ανθεκτικά και βιοσυσσωρεύσιμα, ενώ
μπορεί επίσης να είναι τοξικά σε περίπτωση
κατάποσης και να ερεθίζουν τα μάτια και το
δέρμα.
Τόνερ, μελάνια εκτυπωτών
Τα δοχεία μελανιών & τόνερ των οποίων έχει
αφαιρεθεί η ταινία σφράγισης τους και η
αεροστεγή συσκευασία τους διαχειρίζονται ως
επικίνδυνα απόβλητα μιας και έχουν
υπολείμματα γραφίτη ή μελάνης που περιέχουν
ΠΟΕ (VOC), Χρωστικές ουσίες (pigments),
Οξείδια μετάλλων (TiO2 , SiO2).
Φάρμακα
Στα νοικοκυριά βρίσκονται συχνά διάφορα
φάρμακα, όπως αναλγητικά, αντιβιοτικά,
φάρμακα υποκατάστασης ορμονών, φάρμακα
χημειοθεραπείας που χορηγούνται από του
στόματος και αντικαταθλιπτικά, τα οποία,
σύμφωνα με ορισμένες εκτιμήσεις,
απορρίπτονται σε σημαντικό ποσοστό.
Αιχμηρά εργαλεία και άλλα δυνητικώς
μολυσματικά απόβλητα
Τα μολυσματικά απόβλητα είναι απόβλητα που
περιέχουν ανθεκτικούς μικροοργανισμούς ή τις
τοξίνες τους, οι οποίοι είναι γνωστό ή υπάρχουν
σοβαροί λόγοι να πιστεύεται ότι προκαλούν
ασθένειες στον άνθρωπο ή σε άλλους ζώντες
οργανισμούς (παράρτημα ΙΙΙ της οδηγίας-πλαίσιο
για τα απόβλητα). Τα απόβλητα αυτά μπορεί να
περιλαμβάνουν χρησιμοποιημένες βελόνες που
χρησιμοποιούν οι ασθενείς για τη θεραπευτική
αγωγή συγκεκριμένων παθήσεων, όπως ο
σακχαρώδης διαβήτης, καθώς και απόβλητα από
αυτοδιαγνωστικά ιατροτεχνολογικά προϊόντα
για μεταδοτικά λοιμώδη νοσήματα.
Απόβλητα Ηλεκτρικού και
Ηλεκτρονικού Εξοπλισμού (ΑΗΗΕ)
Οι παλιές ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές
περιέχουν στα κατασκευαστικά τους μέρη
επικίνδυνες ουσίες που μπορεί να επιβαρύνουν
το περιβάλλον σε περίπτωση μη περιβαλλοντικά
ορθής διαχείρισής τους. Ενώ κατά τη διάρκεια
της χρήσης τους δεν απελευθερώνουν
επικίνδυνες ουσίες, στο τέλος του κύκλου ζωής
τους μπορεί να αποδεσμεύσουν χαλκό,
ψευδάργυρο, κασσίτερο, μόλυβδο, κάδμιο,
Βάριο, Στρόντιο, φώσφορο και βρωμιούχα.
Απόβλητα που περιέχουν υδράργυρο
(πλην των ΑΗΗΕ)
Ο υδράργυρος είναι ιδιαιτέρως τοξικός για τον
άνθρωπο και τα ζώα όταν προσλαμβάνεται μέσω
της εισπνοής ή της κατάποσης. Είναι επίσης
τοξικός για τους υδρόβιους οργανισμούς.
Οι κύριες εφαρμογές ήταν τα σφυγμομανόμετρα,
τα βαρόμετρα οικιακής χρήσης, τα θερμόμετρα
πυρετού και τα θερμόμετρα για εργαστηριακές
και βιομηχανικές εφαρμογές.
Σύμφωνα με τη στρατηγική της ΕΕ για
περιορισμό της εισαγωγής και παραγωγής
Υδραργύρου με σκοπό την προστασία του
περιβάλλοντος (Κοινοτική Οδηγία 2007/51/ΕΚ),
όπως έχει ήδη ανακοινωθεί από τον ΕΟΦ,
σταματά η διάθεση στην αγορά από τις 3
Απριλίου α) Υδραργυρικών θερμομέτρων
πυρετού και β) Σφυγμομανόμετρων υδραργύρου
για το ευρύ κοινό, των οποίων όμως επιτρέπεται
η διάθεση σε νοσοκομεία και επαγγελματίες υγείας.
Οδηγίες αντιμετώπισης ατυχημάτων έκχυσης
υδραργύρου.